کرونا ویروس را بشناسیم!

شیوع یکباره بیماری ویروس کرونا (یا دسته کم خبرش) در ایران باعث نگرانی‌ها زیاد و شایعات زیادتری حول این موضوع شد و عدم آگاهی موضوع را بغرنج‌تر هم کرده است. در این مطلب سعی کردم با بررسی مراجع مختلف از سازمانی جهانی بهداشت (WHO) تا مرکز کنترل و پیشگیری آمریکا (CDC) مجموعه سوال هایی که برای همه مطرح شده را پاسخ دهم.

ویروس کرونا چیست؟

ویروس کرونا به خاطر ساختار تاج مانندی که دارد، کرونا نام‌گرفته است. این ویروس عضوی از یک خانواده بزرگ است و ما پیشتر هم با این خانواده روبرو شدیم، مثلاً بیماری سارس از همین خانواده بود. نام علمی این بیماری:

سندروم عارضه تنفسی شدید کرونا ویروس ۲ هست. SARS – CoV- 2

که یعنی بیماری شبیه به سارس است، اما این بیماری سارس نیست!

بیماری چطور شکل گرفته است؟

این بیماری در استان ووهان چین آغاز شد. حدس‌ها می‌گوید نقطه شروع یک بازار مواد غذایی بوده است. ویروس کرونا عمدتاً در خفاش‌ها دیده شده، اما این به این معنا نیست که انتقال آن به صورت مستقیم و یا از طریق سوپ خفاش بوده باشد. مثلاً بیماری MERS که از همین خانواده بود و در خاورمیانه شیوع پیدا کرد، از شتری که مورد حمله خفاش قرار گرفته بود، شروع شده است.

پس یعنی داشتن حیوان خانگی خطرناک است؟

اگر حیوانات خانگی خود را به صورت منظم واکسیناسیون کرده باشید، احتمال اینکه شما بیماری را به حیوان خود منتقل کنید، بیشتر است.

اما این بیماری چقدر خطرناک است؟

این بیماری هم اکنون در چین و در منطقه ووهان فوق‌العاده خطرناک شده است. طبق آمار رسمی (اگر درست باشد) ۷۶ هزار نفر تا کنون مبتلا شدند و ۲۳۰۰ مرگ اعلام شده است و خارج از چین ۱۴۰۰ ابتلا و ۱۱ مرگ . پس این بیماری خطرناک است. اما این ویروس به خودی خود خطرناک نیست. چیزی بین ۲ تا ۲.۳ درصد تلافات این بیماری بوده و چیزی حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد افراد دچار عوارض جانبی جدی شده‌اند، که در مقابل کرونا ویروس‌های دیگر مثل سارس و یا آنفولانزای فصلی، خیلی آمار اندکی است.

چیزی که کرونا ویروس را خطرناک کرده، شیوع سریع این بیماری است، پس با اینکه آمار تلفات بیماری زیاد نیست، اما اگر شیوع این بیمار زیاد شود ۲درصد می‌تواند عدد خطرناکی باشد.

بیماری چطور منتقل می‌شود؟

مهمترین روش انتقال بیماری، مجاورت با فرد بیمار است. یعنی اگر شما در فاصله کمتر از ۲ متری فرد بیمار باشید ریسک ابتلای شما بالاست و بخصوص مهمترین راه انتقال بیماری از طریق مخاط بینی و دهان است. مثلا با عطسه، سرفه و ….

پس اگر نشانه‌های سرماخوردگی دارید، لطفا تا حد امکان به اماکن عمومی نروید (بیماری شاید برای شما عوارض جدی نداشته باشد، اما می‌تواند برای فرد دیگری که از شما بیماری را گرفته، خطرناک باشد). اگر هم مجبور به حضور در اماکن عمومی هستید حتما از ماسک و دستمال استفاده کنید. یا اگر ماسک و یا دستمال ندارید، حتما در حین عطسه و سرفه، با آرنج روبروی دهان خود را بگیرید. به این طریق کف دستتان آلوده نمی‌شود و سطح مقطع تماس ویروس با محیط و اطرافیانتان را کم می‌کنید و کمی بیشتر مانع شیوع بیماری خواهید شد.

برای پیشگیری:

• لطفا قهرمان‌بازی را کنار بگذارید و اگر مراقبت صحیح از بیمار مبتلا به بیماری عفونی و راه‌های صحیح پیشگیری از انتقال را بلد نیستید، سراغ بیمار نروید. خود شما با رسیدگی به یک بیمار ممکن است ناقل بیماری شوید و صورت مسئله را بزرگتر کنید.
• بهترین راه پیشگیری، شست و شوی مداوم دست و استفاده از محلول‌های ضدعفونی است. (در صورت نبودن محلول باز هم شست‌وشوی مداوم کارآمدی خود را دارد.)
• اگر سرماخوردگی دارید، هر علامتی و هر سطحی، از خانه خارج نشوید. اجازه ندهید بیماری در اطرافتان پخش شود. علائم این بیماری به شدت شبیه یک بیماری معمولی است. در ضمن حتما در خانه هم با رعایت بهداشت از اعضای خانواده خود مراقبت کنید.

آیا باید ماسک زد؟

• اگر سالم هستید و در مجاورت بیماران قرار ندارید، توصیه می‌شود که ماسک نزنید، زیرا هم خود ماسک ممکن است عامل انتقال بیماری باشد و هم به شما توهم پیشگیری را بدهد.
• اگر بیمار هستید و یا در مجاورت بیمار هستید (مثلا در حال مراقبت از بیماری هستید، پزشک و یا پرستار یا کارمند مراکز بهداشتی هستید) حتما ماسک بزنید و از ماسک‌های ایمن‌تر از ماسک جراحی مثل ماسک n95 و n99 و n100 استفاده کنید.

مراقب سودجویان باشید، اگر شما سالمید نیازی به ماسک زدن ندارید.

شایعاتی هست که این بیماری یک حمله بیولوژیکی است، اما براساس نظر مراجع جهانی این بیماری ساختاری کاملا شبیه خانواده کرونا ویروس‌ها را دارد. به شایعات اعتنا نکنید. به مراجع جهانی مثل سازمان جهانی بهداشت(WHO) و سازمان پیشگیری از بیماری‌های (CDC) مراجعه کنید و اطلاعات کسب کنید.

ایده‌های تب سنتی را خیلی جدی نگیرید. درست است که برخی از توصیه‌های آنها کارآمد است، اما در شرایط بحرانی نمی‌توانند پاسخ دقیقی به مشکلات بدهند. شما می‌توانید با یک سری از این توصیه‌ها مثل توجه به طبع‌ها و یا مصرف سیر از مبتلا شدن‌به بیماری کمی پیشگیری کنید، اما برای درمان حتما باید به دکتر مراجعه کنید.

متاسفانه براساس مراجع جهانی، ایران پس از چین در رتبه دوم شیوع بیماری قرار دارد، پس مسئله جدی است.

اطلاع رسانی کم، به شایعات بیشتر دامن زده است. اما سعی کنید با شایعات هیجان زده نشوید و منابع نامعتبر اعتماد نکنید و حتما به مراجع جهانی مراجع کنید.

تلفات این بیماری ۲.۵ درصد است پس ابتلا به کرونا به معنای مرگ نیست. با این‌حال اگر مراقبت نکنیم، اوضاع می‌تواند خیلی بحرانی شود.

• دست‌هایتان را به صورت منظم بشویید. (اگر از محلول ضدعفونی استفاده کنید بهتر است، اما اگر محلول نبود بدانید شست‌وشو مداوم هم موثر است.‌)
• لطفا اگر مشکوک به ابتلا هستید، حتی با علائم ساده سرماخوردگی، خودتان رو ایزوله کنید و از خانه خارج نشوید(بیماری ممکن است برای فرد دیگری که از طریق شما مبتلا می‌شود، خطرناک باشد).
• اگر کسی از اطرافیانتان مبتلا شد، او را به مراکز پزشکی منتقل کنید.
• به شایعات دامن نزنید.
• واکنش شدید مسئله را بغرنج‌تر می‌کند( این ویروس شیوع و تلفاتش حتی کمتر از آنفولانزای فصلی است).
• آگاه باشید و آگاه بمانید.