خبرگزاری زردیس، گروه استان‌ها – پدرام حکیم*: شاهوار بلندترین قله البرز شرقی و کانون آبساز و حیات بخش شرق استان سمنان از اواخر دهه ۸۰ درگیر معضل محیط زیستی معدن بوکسیت تاش شد معدنی که برای شرکت آلومینای جاجرم بوکسیت را استخراج می‌کرد آن هم به روش رو تراشی و بدون رعایت مسائل محیط زیستی که به اتلاف هزاران اصله درخت و بوته گون و درمنه و درخت ممنوع القطع اورس انجامید تا حیات منطقه و محیط زیست آسیب جدی ببیند.

معدن در نبود نظارت درست قانونی حتی هزاران تن خاک را هم از بین برد اما هیچ مسئولی در برابر آن نایستاد تا مافیای معدن سبب شود که قدرت پولدارهای غیر بومی به مردم دغدغه مند شاهوار و استان سمنان بچربد در حالی که تعطیلی کامل معدن و جبران تمام خسارات وارد شده به بوکسیت، خواسته مردم استان سمنان محسوب می‌شود.

خبرگزاری زردیس به ۱۰ مورد ترک فعل و تخلف درباره معدن بوکسیت تاش به صورت مستند پرداخت اما چرا مدعی‌العموم وارد کار نمی‌شود؟ لازم است مردم از مسائل پشت تخریب شاهوار مطلع شوند، مدیران غیر بومی برای شاهوار و تخریب‌های وسیع صورت گرفته در آن اهمیتی قائل نخواهند شد چرا که معدن بوکسیت تاش دولتی است اما در این بین عملکرد مسئولان دستگاه قضائی که اهمیت ماجرا را درک کرده‌اند، بسیار سرنوشت ساز است.

ترک فعل‌های مجرمانه

وکلای دادگستری می‌گویند تخلفات و اقدامات ترک فعل مجرمانه و تعلل در انجام وظیفه توسط مسئولان دولتی یا سایر مدیران مراجع قانونی ذی‌ربط قابلیت پیگرد بوده ولیکن مرجع ذیصلاح قضائی بایست راساً رسیدگی و اقدام کنند، مطابق قانون سازمان‌های مردم نهاد (سمن‌ها) فقط اعلام کننده (گزارش دهنده) به مراجع قضائی تلقی شده و دادستان به عنوان مدعی‌العموم شاکی تلقی می‌شود. بنابراین هر نهاد مردمی نمی‌توانند شاکی محسوب شوند شاکی حقوق عامه فقط مرجع قضائی (دادستان) است و لاغیر.

سازمان بازرسی هم اختیارات قانونی دارند که در صورتی که اراده‌ای داشته باشند، می‌توانند، اعمال نمایند از سوی دیگر راه حل تحرک بخشی به دادستان هم مطالبه افکار عمومی و رسانه‌ها و هشدار و تذکر جدی علنی توسط امام جمعه محترم شاهرود و بسطام و نماینده شاهرود و میامی در مجلس شورای اسلامی است.

یادآوری انجام وظیفه قانونی به دادستان شهرستان شاهرود با مطالبه عمومی در زمینه احقاق حقوق عمومی و احیای حقوق عامه شود. حسب وظیفه قانونی لازم است تشکیل پرونده قضائی از سوی دادستان شاهرود صورت پذیرفته و دعوای کیفری و حقوقی توسط وی مطرح و مسئولان متخلف اعم از منابع طبیعی و… تحت پیگرد و دادستان دستورات فوری مبنی بر تعطیلی دائمی و مطلق و بدون قید و شرط کامل معدن بوکسیت شاهوار صادر کند در غیر این صورت هیچ راه دیگری متصور نیست و موضوع از طریق دادستان کل کشور یا ریاست قوه قضائیه پیگیری جدی و سریع شود.

احقاق حقوق مردم

بخش اعظم تعطیل یک سال اخیر معدن تاش و ثبت ملی شاهوار هم مدیون اعتراضات و اعلام عمومی نارضایتی مردم بود که نماینده آنها در مجلس شورای اسلامی و امام جمعه شاهرود نیز در حمایت از ایشان وارد گود شده و خواستار تصمیم‌گیری جدی از سوی مقامات عالی کشوری شدند و لذا مردم که بی پناه هستند به‌جز روی آوردن به رسانه‌ها و گردهمایی در مقابل دفتر امام جمعه و نماینده مجلس راه دیگری ندارند و تکلیف استاندار غیر بومی سمنان هم که روشن است و در گیر و دار مردم و دولت، طرف دولت را خواهد گرفت.

تعطیلی دائم معدن بوکسیت شاهوار با فشار مردم و با دست خالی یک مطالبه است که می‌تواند مقامات کشوری را هم به حرکت در آورد، امروز باید دستورات فوری لازم در خصوص تعطیلی دائم بدون قید و شرط صادر شود. انعکاس بدون حرکت مردمی در رسانه‌ها چندان اثر جدی و قابل توجهی در مسئولین نسبت به احقاق حقوق حقه و قانونی و مسلم مردم نخواهد داشت.

آیا اگر در همان سال‌ها که اوج زمین خواری و کوه خواری و تخلفات وسیع در شاهوار رخ می‌داد با یک مسئول به صورت قانونی برخورد می‌شد دیگر مسئولان می‌توانستند در برابر خواست و اراده مردم استان سمنان بایستند؟ آیا ارگانی به نامه‌های رسمی منابع طبیعی و محیط زیست که در خبرگزاری زردیس استان سمنان نیز منتشر شدند و اذعان داشتند که معدن با تخلف محیط زیست، خاک و پوشش گیاهی را از بین برده، وقعی نهادند؟ چه ماجرایی پشت پرده بوکسیت تاش است که مردم نباید آن را بدانند؟ چه کسانی از این معدن نفع می‌برند که مردم نباید اسم شأن را بدانند؟

*روزنامه نگار و کنشگر مسائل استان سمنان