خبرگزاری زردیس، گروه بین الملل– آذر مهدوان: در سفر اخیر «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه به نیویورک دیداری میان او با «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا انجام نشد؛ این موضوع نشان داد اگر چه خط تماس مطلوبی میان اردوغان با دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا وجود داشت اما دولت دموکرات این کشور رغبتی برای کاهش اختلاف با دولت آنکارا را ندارد. حالا بعد از ناامیدی اردوغان از سفرش به آمریکا شاهد سفر او به سوچی جهت دیدار و مذاکره با ولادیمیر پوتین برای حل مسئله ادلب، لیبی و ناراحتی‌های پیش آمده بر سر موضع آنکارا در مورد اوکراین هستیم.

دیدار اردوغان و پوتین در حالی صورت می‌گیرد که شاهد تحرکات اخیر آمریکا در بستر دریای سیاه و حمایت او از برخی گروه‌ها هستیم که ترکیه به عنوان گروه تروریستی می‌شناسد.

خبرنگار زردیس در همین رابطه گفتگویی را با «دوغان بکین» معاون حزب رفاه جدید ترکیه انجام داده است که در ادامه از نظر می‌گذرد:

*همانطور که می‌دانید بعد از سفر رئیس جمهور ترکیه به نیویورک اگر چه انتظار داشتیم دیداری میان اردوغان و بایدن صورت گیرد اما این اتفاق نیفتاد. حالا برخی از رسانه‌های آمریکا و ترکیه دلیل سفر اردوغان به سوچی را تمایل وی به توسعه روابط بیشتر با روسیه بر سر مسائل منطقه‌ای پس از ناامیدی اش از برقراری ارتباط مطلوب با بایدن عنوان می‌کنند. اما به نظر می‌رسد ترکیه و روسیه علی رغم برخی اختلاف نظرات در مسائل منطقه‌ای در این سال‌ها مناسبات خود را در بعد سیاسی و اقتصادی گسترش داده اند. ما در سال‌های اخیر به خصوص پس از کودتای نافرجام ترکیه شاهد این موضوع بوده ایم. ارزیابی شما چیست؟

بدون شک تعامل سیاسی جو بایدن با دولت ترکیه در تناقض با “همکاری استراتژیک” است که سیاست یک جانبه و تحمیل کننده آمریکا را آشکار ساخته است. تلاش‌های یک جانبه ترکیه برای انجام تعهدات خود در زمینه ناتو به منظور نزدیک شدن به ایالات متحده آمریکا، ناگزیر ترکیه را تبدیل به متحدی ضروری در نگاه آمریکا کرده است. سلسله اختلافاتی که بین ترکیه و ایالات متحده در مورد سیستم دفاعی «پاتریوت» آغاز شده است، نشان می‌دهد که سیاست آمریکا در قبال ترکیه سیاست قابل اطمینانی نیست.

اصرار ترکیه بر خرید اس -۴۰۰ در مواجهه با سیاست‌های تحمیلی آمریکا و تلاش‌های آن برای استفاده از کارت مسکو، رویکردی است که به ناچار ممکن است موازنه‌های منطقه را تحت تأثیر قرار دهد. ترکیه از یک سو سعی می‌کند به روسیه نزدیک شود، از سوی دیگر در تلاش است تا از روابط خود با ایالات متحده در چارچوب اتحاد آتلانتیک شمالی حافظت کند. روسیه و ترکیه علیرغم اختلاف نظرشان در برخی مسائل به خصوص موضوع قفقاز و سوریه روابط خوبی را دنبال می‌کنند که این برای ثبات و آرامش منطقه بسیار حائز اهمیت است.

باید گفت که ما (حزب رفاه جدید) به همگرایی (روسیه و ترکیه) در این موضوع اهمیت می‌دهیم. نزدیکی آنکارا و مسکو اقدامی در راستای ممانعت از فعالیت قدرت‌های فرا اقیانوسی در منطقه است. البته پیش بینی شده بود که بعد از همکاری ترکیه و روسیه کشورهای های عضو ناتو ناراحت شوند و بنابراین دست به اقدامات بازدارنده علیه ترکیه بزنند.

*پس از اینکه رئیس جمهور ترکیه در گفتگو با رسانه آمریکایی احتمال خرید دوباره سامانه اس _۴۰۰ از روسیه را عنوان کرد، وزارت امور خارجه آمریکا هشدار داد علیه ترکیه اعمال تحریم می‌کند به نظر شما چر آمریکا در این سال‌ها در خصوص تهیه اس _۴۰۰ پافشاری می‌کند؟

آمریکا قصد دارد ترکیه را به عنوان قدرت محوری و متحد خود در منطقه ببیند. به طور ویژه روابط با روسیه در حوزه نظامی و موضوع اس _۴۰۰ در سطحی وسیع باعث نگرانی آمریکا می‌شود. به خصوص یکی از نتایج آن، همین واکنش آمریکا به مصاحبه و سخنان جناب رئیس جمهور اردوغان با کانال سی بی اس بود که وزارت خارجه این کشور به طرف ترکیه‌ای هشدار داد. در واقع آمریکا ترکیه را در موضوع سامانه موشکی اس _۴۰۰، در چارچوب قانون کاتسا مورد تحریم قرار داده است.

در این مورد، اراده‌ای که ترکیه از خود نشان دهد، در موضوع روابط آینده ترکیه-آمریکا بی نهایت اهمیت دارد. در واقع ما در مصاحبه اردوغان با کانال سی بی اس می‌بینیم که در موضوع اس _۴۰۰ وی موضعی قاطع دارد. امیدواریم که این اراده تداوم داشته باشد. در واقع تأثیر این موضع قاطع در زمان کوتاهی نشان داده شد و اعلام مقامات آمریکایی مبنی بر دیدار بایدن و اردوغان در پایان ماه آینده میلادی در حاشیه نشست گروه ۲۰ در رم ایتالیا یک تحول بزرگ است. آرزومندیم که در این دیدار، نزدیکی اردوغان با روسیه نیز مورد توجه قرار گیرد و یک دیپلماسی موازنه گرایانه تر را شاهد باشیم. دیگر ممکن نیست که ترکیه تماماً به آمریکا تکیه کند و زین پس انتظار داریم که آنکارا به جای منافع آمریکا، منافع خود را در ارجحیت قرار دهد.

*دیدار اردوغان با پوتین درست در برهه زمانی که واشنگتن تصمیم به ادامه حمایت مالی از برخی گروهای تروریستی گرفته است و همچنین اتخاذ برخی سیاست‌ها از سوی آمریکا که نتیجه اش بی ثباتی در دریای سیاه بوده را چگونه تحلیل می‌کنید؟

واقعیت این است که سیاست آمریکا به گونه‌ای نیست که بخواهد ثبات و امنیت ترکیه را در اولویت قرار دهد. از اولویت‌های سیاست خارجی آمریکا می‌توان به تلاش برای ایجاد بی ثباتی در ترکیه و از بین بردن تمامیت ارضی سوریه و عراق اشاره کرد.

نبود صداقت در سیاست آمریکا یک حقیقت است. زیرا برای تأمین ثبات اسرائیل، ایجاد بی ثباتی در دریای سیاه، خاورمیانه و منطقه قفقاز را جز اهداف بلند مدت خود می‌داند، برای همین دیدار اردوغان و پوتین آن هم در برهه‌ای که آمریکا چنین اهدافی را در دستور کار خود قرار داده است بسیار مهم بود. البته این هم مهم است که پوتین و اردوغان راه حل های دائمی در چارچوب حس نیت و بهبود روابط همسایگی ارائه دهند. برقراری صلح منطقه‌ای نه فقط به نفع ترکیه و روسیه خواهد بود بلکه سود آن برای تمامی منطقه اوراسیا است و بستری برای توسعه روابط ایران- روسیه و ترکیه خواهد بود.